ความหวังของการย้อนอายุระดับเซลล์ด้วย NAD+ Therapy
นพ.พลวัฒน์ ปรีชาบริสุทธิ์กุล MD. Preventive medicine, ABAARM, CNW, MSc
หลังจากผ่านไปช่วงอายุหนึ่ง พวกเราจำนวนไม่น้อยคงตั้งหน้าตั้งตารอด้วยความหวังว่า ถ้ามีสวิตช์ที่เราสามารถกดใช้เพื่อชะลอกระบวนการชราภาพ ชะลอความเสื่อม เพื่อดึงพลังงานที่ร่วงโรย เพื่อรักษาความทรงจำและความคิดให้ยังเฉียบคม เพื่อให้มีสุขภาพที่ดีพอที่จะมีประสบการณ์ที่น่าอัศจรรย์ต่อไป เราคงจะรีบกดทันทีโดยไม่รีรออย่างแน่นอน ข่าวดีของเราคือนักวิทยาศาสตร์พบสวิตช์ที่ระบุว่าอาจเป็นกุญแจสำคัญหรืออย่างน้อยก็เป็นส่วนหนึ่งในการชะลอความเสื่อมของร่างกายและจิตใจของเราได้ แม้เราอาจจะหลีกเลี่ยงการหมุนของเวลาไม่ได้ แต่เราสามารถที่เปลี่ยนแปลงไปตามวัยอย่างมีคุณภาพดีที่สุดได้ ซึ่งสิ่งที่ค้นพบนั้นเป็นโคเอนไซม์ที่เรียกว่า นิโคตินาไมด์ อะดีนีนได นิวคลีโอไทด์ (Nicotinamide Adenine Dinucleotide หรือ NAD+)
NAD + เป็นโคเอนไซม์หรือโมเลกุลที่พบในเซลล์ของสิ่งมีชีวิตทุกชนิดและมีบทบาทสำคัญในการเผาผลาญพลังงานและรักษาการทำงานของเซลล์ที่เหมาะสม มีความสำคัญอย่างยิ่งต่อการทำงานของไมโตคอนเดรีย (Mitochondria) ซึ่งถือเป็นโรงไฟฟ้าในเซลล์ที่เปลี่ยนอาหารและออกซิเจนให้เป็นพลังงาน เป็นที่น่าเสียดายที่ระดับ NAD + ของเราลดลงอย่างมากเมื่อเราอายุมากขึ้น (ทำให้การทำงานของไมโตคอนเดรียลด) และระดับที่ลดลงเหล่านี้ทำให้เกิดกระบวนการชราภาพ เพราะเซลล์ไม่สามารถผลิตพลังงานได้เพียงพอจึงย่อมทำงานและฟื้นฟูตัวเองได้ยาก ซึ่งมีการศึกษาอีกมายมายที่พบว่าไมโตคอนเดรียที่เสียหายและเสื่อมประสิทธิภาพนั้นมีส่วนทำให้เกิดภาวะความเสื่อมตามอายุด้วย
กลไกหนึ่งที่ NAD + จะมีคุณสมบัติในการส่งเสริมสุขภาพ คือการช่วยให้ยีน Sirtuins ซึ่งเรียกกันว่าเป็นยีนแห่งความหนุ่มสาว ให้ทำงานได้มากขึ้น Sirtuins ควบคุมกระบวนการชีวภาพเพื่อเปิดและปิดการทำงานของยีนและช่วยปกป้องเซลล์จากการลดลงตามอายุ ตัวอย่างของ sirtuins ประเภทหนึ่งคือ SIRT1 ซึ่งพบว่าก่อให้เกิดการสร้างไมโตคอนเดรียใหม่และยืดอายุการใช้งาน เช่นเดียวกับ SIRT6 ซึ่งช่วยรักษาความยาวของเทโลเมียร์ (ฝาครอบของ DNA ใช้เป็นตัวบ่งชี้อายุขัยที่แท้จริงของเซลล์เนื่องจากจะลดลงตามกระบวนการชราภาพของเซลล์) เราพบว่าเทโลเมียร์ที่ยาวขึ้นนั้นมีความสัมพันธ์กับการมีอายุที่ยืนยาว
จากการศึกษาพบว่าระดับ NAD + ที่เหมาะสมมีความสำคัญต่อการตอบสนองของร่างกายต่อความเครียด เนื่องจาก NAD + จะถูกใช้โดยเอนไซม์ต่าง
ๆ เพื่อปรับการทำงานของเซลล์ เพื่อตอบสนองต่อสิ่งรบกวนภายนอกและการถูกทำร้ายภายใน รวมถึงสิ่งที่เกิดจากสารพิษจากสิ่งแวดล้อม อาหารที่กระตุ้นการอักเสบ การบาดเจ็บ และแม้แต่การใช้ยาเรื้อรัง การศึกษาในสัตว์ทดลองแสดงให้เห็นว่า การรักษาระดับ NAD + ให้เหมาะสมนั้นดีต่อสุขภาพ สามารถนำไปสู่ความจำที่ดีขึ้น การเผาผลาญที่ดีขึ้น ช่วยในการควบคุมน้ำหนัก ชะลอความเสื่อมของร่างกาย และช่วยสนับสนุนการเพิ่มอายุขัยให้ยืนยาว และยังพบประโยชน์อื่นๆ เนื่องจากเหตุที่ได้กล่าวมาแล้วว่า NAD + สามารถกระตุ้นโปรตีนที่เรียกว่า Sirtuins และเพิ่มประสิทธิภาพการเผาผลาญของเซลล์ ซึ่งหากอ้างอิงจากการศึกษา ตัวอย่างแนวโน้มของประโยชน์ในการรักษาหรือเพิ่มระดับ NAD + นั้นดีต่อสุขภาพและสามารถปรับปรุงสุขภาพได้ดังนี้:
1. ฟื้นฟูการสูญเสียความทรงจำที่ลดลงตามอายุ
NAD + มีความสำคัญต่อการซ่อมแซม DNA และความต้านทานต่อความเครียดของเซลล์ประสาท ด้วยเหตุนี้จึงช่วยเสริมความจำและชะลอการสูญเสียความจำที่เกี่ยวข้องกับอายุ จากการศึกษาในสัตว์ทดลองเมื่อเร็ว ๆ นี้ นักวิจัยได้พัฒนาสายพันธุ์ของหนูที่มีลักษณะความจำลดลงตามอายุเลียนแบบมนุษย์ จากนั้นเพิ่มสารตั้งต้นของ NAD+ เสริมในน้ำดื่มเป็นเวลาสามเดือนเพื่อเพิ่มระดับ NAD + ในช่วงเวลานี้นักวิจัยพบว่าหนูที่ได้รับการรักษาด้วยการเสริมสารตั้งต้นของ NAD+ มีความเสียหายของ DNA น้อยลง มีความยืดหยุ่นของระบบประสาทที่สูงขึ้น มีการผลิตเซลล์ประสาทใหม่เพิ่มขึ้น และมีความเสียหายของเซลล์ประสาทในบริเวณ hippocampus ของสมองในระดับที่ต่ำลง (ซึ่งเป็นบริเวณที่จะพบความเสียหายในผู้ที่มีปัญหาด้านความจำ) การเพิ่มNAD+ จึงมีส่วนช่วยในการลดความเสียหายของ DNA ที่มีอยู่ หรือป้องกันไม่ให้ความเสียหายมากขึ้นได้ และหนูที่ได้รับการเพิ่มระดับNAD+ ยังทำการทดสอบความจำได้ดีกว่าด้วย
2. แนวโน้มในการช่วยควบคุมน้ำหนัก
การวิจัยในสัตว์ทดลองชี้ให้เห็นว่าการเพิ่มระดับ NAD + อาจช่วยสนับสนุนการเผาผลาญและการรักษาน้ำหนัก แม้ว่าอาหารของคุณจะมีไขมันสูงก็ตาม โดยการศึกษาพบว่าหนูที่รับประทานอาหารไขมันสูงที่ได้รับอาหารเสริมสารตั้งต้นของ NAD+ มีน้ำหนักเพิ่มน้อยกว่าถึง 60% เมื่อเทียบกับหนูที่รับประทานอาหารชนิดเดียวกันซึ่งไม่มีการเสริมสารตั้งต้นของ NAD+ และพบว่าหนูกลุ่มแรกยังมีพลังงานมากขึ้นด้วย ซึ่งผลที่ดีเหล่านี้เกิดจากการกระตุ้นการทำงานของ Sirtuins SIRT1 และ SIRT3 ที่เพิ่มขึ้นและนำไปสู่การปรับปรุงการเผาผลาญที่สมบูรณ์มากขึ้น
3. แนวโน้มเพิ่มความแข็งแกร่งและความทนทานของร่างกาย
เมื่อเราอายุมากขึ้นการทำงานของกล้ามเนื้อและความแข็งแรงมักจะลดลง แต่จากการศึกษาในสัตว์ทดลองพบว่าการเพิ่มระดับ NAD + นั้นทำให้ดีขึ้นได้ โดยนักวิจัยใช้หนูที่ได้รับการเปลี่ยนแปลงยีนทำให้เนื้อเยื่อกล้ามเนื้อมี NAD + เพียง 15% ของปริมาณปกติ เมื่อวัดความแข็งแรงของกล้ามเนื้อและความทนทานก็พบว่าค่อนข้างต่ำ แต่หลังจากเติมเต็มระดับ NAD + ความสามารถในการออกกำลังกายกลับคืนสู่หนูเป็นปกติ และหนูมีสุขภาพดีในเวลาเพียงหนึ่งสัปดาห์ ในอีกการศึกษาที่มีการเสริมด้วยสารตั้งต้นของ NAD + พบว่านำไปสู่การซ่อมแซมดีเอ็นเอและการปรับปรุงคุณภาพของเนื้อเยื่อกล้ามเนื้อภายในสัปดาห์แรกจนถึงจุดที่นักวิจัยไม่สามารถบอกความแตกต่างระหว่างเนื้อเยื่อของหนูที่อายุสองขวบกับหนูที่อายุสี่เดือนได้
4. มีแนวโน้มส่งเสริมอายุขัยให้ยืนยาว
งานวิจัยหลายชิ้นพบว่าการเติมระดับ NAD + ช่วยยืดอายุของหนู โดยการปรับปรุง ฟื้นฟูการทำงานของไมโตคอนเดรียและเพิ่มการกระตุ้นของ SIRT1 ซึ่งเป็นโปรตีน sirtuin ที่เฉพาะเจาะจงต่อความหนุ่มสาวของเซลล์ การศึกษาอื่น ๆ ชี้ให้เห็นว่า NAD + เพิ่มการกระตุ้นของ SIRT6 ซึ่งช่วยรักษาความยาวของเทโลเมียร์ซึ่งเป็นส่วนปลายของ DNA ที่เกี่ยวข้องกับการมีอายุยืนยาว
จากประโยชน์ทั้งหมดที่กล่าวมาข้างต้น การพยายามรักษาระดับ NAD + ให้เหมาะสมนั้นย่อมส่งผลดีต่อสุขภาพ โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อเรารู้ว่า NAD+ นั้นลดลงตามธรรมชาติเมื่อเราอายุมากขึ้น เป็นที่น่าเสียดายที่เราพบว่าการรับประทานNAD+ ในรูปของการอาหารเสริมนั้นอาจไม่ใช่วิธีที่ดีที่สุดในการเพิ่มระดับ NAD + ในร่างกาย เนื่องจากเราพบว่า NAD+ เป็นโมเลกุลขนาดใหญ่ ร่างกายของเราจะต้องแยกมันออกจากกัน เพื่อขนส่งทีละชิ้นเข้าไปในเซลล์แล้วนำกลับมารวมกันอีกครั้ง ซึ่งองค์ประกอบที่สำคัญในการสร้าง NAD+ ได้แก่ วิตามิน B3 และกรดอะมิโนชนิดทริปโทแฟน (Tryptophan) แม้ว่าNAD+ จะไม่ใช่สารอาหารที่มีอยู่ในอาหารหรือสามารถรับประทานได้ด้วยอาหารเสริม แต่ก็มีวิธีที่ช่วยเพิ่มระดับ NAD + ของคุณ ได้แก่
1. การจำกัดแคลอรี่
การจำกัดแคลอรี่ (น้อยกว่าที่คุณกินตามปกติ 20-30 เปอร์เซ็นต์) และการอดอาหารนั้นพบว่าช่วยสนับสนุนการเพิ่มระดับ NAD + และเพิ่มการกระตุ้น SIRT1 นักวิทยาศาสตร์พบว่าการกระตุ้น SIRT1 ในช่วงที่จำกัดแคลอรี่หรือการอดอาหารนั้นมีเกี่ยวข้องสำคัญกับอายุขัยที่เพิ่มขึ้นในการศึกษาในสัตว์ทดลอง อย่างไรก็ตาม การลดแคลอรี่ลงอย่างมากหรือการอดอาหารเป็นเวลานานนั้นไม่ใช่เรื่องที่ทำได้ง่ายหรือเหมาะสำหรับคนส่วนใหญ่ มีการศึกษาพบว่าการอดอาหารเป็นระยะ ๆ เป็นช่วงเวลาหรือ IF (intermittent fasting) และอาหารมีคาร์โบไฮเดรตต่ำก็สนับสนุนการเพิ่มระดับ NAD + เช่นเดียวกัน ซึ่งอาจมีความยั่งยืนมากกว่าแต่ก็ยังต้องมีการวิจัยเพิ่มเติมเพื่อยืนยันต่อไป
2. มาตรการป้องกันเพื่อรักษาระดับ NAD +
พฤติกรรมในชีวิตประจำวันของคุณเองเป็นปัจจัยสำคัญที่จะรักษาระดับ NAD + ตัวอย่างเช่น อาหารที่มีประโยชน์ต่อร่างกายโดยเลือกอาหารที่สดไม่ผ่านกระบวนการแปรรูป (Whole food based) โดยเฉพาะอาหารที่มีวิตามิน B3 และกรดอะมิโนทริปโทแฟน (Tryptophan) การออกกำลังกายเป็นประจำ (โดยเฉพาะการออกกำลังกายประเภท HIIT) การนอนหลับที่มีคุณภาพ จะช่วยเพิ่มสุขภาพของไมโตคอนเดรียของคุณและช่วยให้ร่างกายของคุณใช้ NAD + ได้อย่างมีประสิทธิภาพ การหลีกเลี่ยงสิ่งที่ส่งผลเสียกับร่างกาย เช่น รังสียูวี สารพิษต่างๆ บุหรี่ แอลกอฮอร์ น้ำตาล ซึ่งจะทำให้เซลล์บาดเจ็บและเสียหายและร่างกายจะต้องใช้ NAD เพื่อซ่อมแซมความเสียหายนั้น การหลีกเลี่ยงจะทำให้ร่างกายไม่ต้องใช้ NAD+ มากจนเกินจำเป็น
3.การเสริมระดับ NAD+
หลายคนคงจะสงสัยเนื่องจากตอนแรกเราบอกว่าไม่สามารถที่จะเสริม NAD+ จากอาหาร และการเสริมด้วยอาหารเสริมนั้นอาจจะไม่ได้ดูดซึมในรูปของ NAD+ แต่ปัจจุบันเรามีวิทยาการ NAD+ Therapy ที่สามารถจะเสริม NAD+ โดยการให้เป็นสารน้ำทางหลอดเลือดดำ ซึ่งจะทำให้ร่างกายได้รับ NAD+ โดยตรงในรูปแบบที่สามารถนำไปใช้ได้ทันที และพบว่าการให้ NAD+ ทาง IV นั้นมีความปลอดภัยค่อนข้างมาก อาจพบผลข้างเคียงโดยมีความรู้สึกร้อนที่ท้อง อาการจุกขณะให้สารน้ำซึ่งอาการก็จะหายไปทันทีที่การให้เสร็จสิ้น แพทย์จะเป็นผู้พิจารณาขนาดและปริมาณในการเสริมตามความจำเป็นเฉพาะบุคคล
คำถามที่มักจะตามมาเสมอคือ การเสริม NAD+ นั้นเหมาะกับใคร ต้องบอกว่าทุกคนสามารถที่จะได้ประโยชน์จากการรักษาระดับ NAD+ ให้เหมาะสมเพียงพอ โดยแนวโน้มของผู้ที่อาจจะเห็นการเปลี่ยนแปลงได้มาก ตัวอย่างเช่น
- ผู้ที่มีปัญหาเรื่องของความจำ สมองล้า
- ผู้ที่ทำงานหนัก พักผ่อนน้อย
- ผุ้ที่มีอาการอ่อนเพลียเรื้อรัง
- ผู้ที่ต้องการกระตุ้นการเผาผลาญพลังงานของร่างกาย ต้องการคุมน้ำหนัก
- ผู้ที่มีโอกาสหรือพบว่ามีโอการรับสารพิษ มีการอักเสบ เช่น สูบบุหรี่
- ผู้ที่อาจจะป่วยเป็นโรคเรื้อรังต่าง ๆ ที่ต้องการเน้นการฟื้นฟู เช่น เบาหวาน ความจำเสื่อม เป็นต้น
NAD+ นั้นเป็นอีกหนึ่งทางเลือกในการดูแลสุขภาพซึ่งมีแนวโน้มที่จะช่วยให้มีอายุขัยที่ยืนยาวขึ้นได้ การรักษาระดับ NAD+ หรือการจะเสริม NAD+ นั้นควรได้รับคำแนะนำจากแพทย์ผู้เชียวชาญ แต่สิ่งสำคัญคือ เราต้องไม่ลืมความสำคัญของพฤติกรรมที่ช่วยให้เราสามารถรักษาระดับและกระตุ้นการสร้าง NAD+ ซึ่งจะทำให้เรามีสุขภาพที่แข็งแรงอย่างยั่งยืนและมีอายุขัยที่ยืนยาวอย่างมีคุณภาพควบคู่ไปด้วยนั่นเอง
Reference
Carles Cantó et.al, NAD+ metabolism and the control of energy homeostasis – a balancing act between mitochondria and the nucleus, Cell Metab. 2015 July 7; 22(1): 31–53.
Carles Cantó et.al, The NAD+ precursor nicotinamide riboside enhances oxidative metabolism and protects against high-fat diet induced obesity, Cell Metab. 2012 Jun 6; 15(6): 838–847.
Claudia C.S. Chini, NAD AND THE AGING PROCESS: ROLE IN LIFE, DEATH AND EVERYTHING IN BETWEEN, Mol Cell Endocrinol. 2017 November 05; 455
Hongbo Zhang, NAD⁺ repletion improves mitochondrial and stem cell function and enhances life span in mice, Science. 2016 Jun 17;352(6292):1436-43
Jun Li, A conserved NAD+ binding pocket that regulates protein-protein interactions during aging, Science 24 Mar 2017:Vol. 355, Issue 6331, pp. 1312-1317
Eriko Michishita, SIRT6 is a histone H3 lysine 9 deacetylase that modulates telomeric chromatin, Nature. 2008 Mar 27;452(7186):492-6
Keisuke Okabe, Implications of altered NAD metabolism in metabolic disorders, Journal of Biomedical Science (2019) 26:34
Nady Braidy, Role of Nicotinamide Adenine Dinucleotide and Related Precursors as Therapeutic Targets for Age-Related Degenerative Diseases: Rationale, Biochemistry, Pharmacokinetics, and Outcomes, Antioxid Redox Signal. 2019 Jan 10; 30(2): 251–294.
Rosemary A Fricker,The Influence of Nicotinamide on Health and Disease in the Central Nervous System, Int J Tryptophan Resv.11; 2018